-
Het Vaticaan geeft drie beelden van het Parthenon terug aan de Grieks-Orthodoxe Kerk in de vorm van een “donatie”.
- De Vaticaanse Musea bezitten de beelden al sinds 1803.
- Griekenland probeert al jarenlang om beelden van het Parthenon terug te krijgen van het Vaticaan en het British Museum.
- Lees ook: Bescherming tegen inflatie, goed rendement én leuk als hobby: beleggen in kunst oogt aantrekkelijk, maar er zitten ook risico’s aan
Na meer dan 200 jaar heeft het Vaticaan ermee ingestemd om marmeren beelden die uit het Parthenon zijn meegenomen, terug te geven aan de Grieks-orthodoxe kerk.
De teruggave van de marmeren beelden, die het Vaticaan een “schenking” noemt, is een belangrijke stap in een lopende strijd die Griekenland voert om kunstvoorwerpen terug te krijgen die ooit uit het Parthenon zijn meegenomen en in het Vaticaan en Britse musea worden bewaard.
Hoewel Paus Franciscus aanvankelijk overwoog het marmer aan Griekenland uit te lenen, “besloot hij toch de werken te schenken”, zei Giandomenico Spinola, het hoofd van de afdeling archeologie van de Vaticaanse Musea, tegen The New York Times.
Spinola gaf aan dat de schenking los moet worden gezien van het lopende debat over de teruggave van marmeren beelden die in het British Museum zijn ondergebracht.
"Zijne Heiligheid Franciscus heeft, als helder teken van zijn oprechte verlangen om de oecumenische reis van getuigenis van de Waarheid voort te zetten, besloten om aan Zijne Zaligheid Hieronymos II, aartsbisschop van Athene en heel Griekenland, de drie [beeld]stukken van het Parthenon te schenken die eeuwenlang zorgvuldig bewaard gebleven zijn in de Pauselijke Collecties en de Vaticaanse Musea en tentoongesteld zijn aan miljoenen bezoekers van over de hele wereld", luidt de volledige verklaring die het Vaticaan vrijdag vrijgaf.
Het Griekse Ministerie van Cultuur en Sport noemde het besluit van de paus in een verklaring "genereus". Het ministerie sprak de hoop uit dat er door de teruggave van de beelden druk gezet zal worden op het British Museum om hetzelfde te doen.
Bezoekers kijken naar de kariatiden van Erechtheion in Athene op 6 april 2022. De nieuwe directeur van het Akropolis-museum heeft opgeroepen tot een beëindiging van het langlopende geschil over de teruggave van de Parthenon-beelden aan Griekenland, erop wijzend dat het Britse parlement de kwestie kan regelen. Foto: LOUISA GOULIAMAKI/AFP via Getty Images.
Griekenland pleit al langer voor de teruggave van artefacten uit het Parthenon, een tempel gewijd aan de godin Athene op de Akropolis, nu een van de meest beroemde klassieke archeologische plekken ter wereld.
Begin negentiende eeuw haalde de toenmalige Britse ambassadeur in het Ottomaanse rijk, Lord Elgin, de marmeren beelden van hun historische plaats. Elgin verkocht de relikwieën in 1803 aan het Vaticaans Museum en in 1816 aan het British Museum.
Griekse premier: 'Beelden zijn gestolen'
"Ons standpunt is vrij helder", zei de Griekse premier Kyriakos Mitsotakis volgens The Guardian: "De beelden zijn in de negentiende eeuw gestolen; ze horen thuis in het Akropolis-museum en we moeten dit thema serieus bespreken."
In de collectie van het British Museum bevinden zich vijftien metopen (reliëfpanelen in beeldhouwvorm), zeventien frontonfiguren, en een flink deel van de lange fries, een decoratief, horizontaal paneel uit dezelfde structuur als de fragmenten uit het Vaticaan.
Er zijn ook beelden van het Parthenon gestationeerd in Parijs, München, Wenen, Palermo en Würzburg, maar ongeveer de helft van de bewaard gebleven, originele sculpturen bevindt zich in het British Museum.
Het British Museum beweert dat de beelden "uit het puin" van het Parthenon zijn gehaald. Volgens hen zouden de beelden niet uit het oppervlak van de tempel zijn verwijderd en zodoende legaal zijn verkregen, berichtte The Guardian.
"Door de jaren heen hebben de Griekse autoriteiten en de internationale wetenschappelijke gemeenschap de ware gebeurtenissen rondom het verwijderen van de Parthenon-sculpturen met onweerlegbare argumenten aangetoond", zei de Griekse minister van Cultuur, Lina Mendoni, in een verklaring tegen The Guardian. "Lord Elgin maakte gebruik van ongeoorloofde en onbillijke middelen om de sculpturen van het Parthenon in beslag te nemen en te exporteren, zonder dat hij wettelijke toestemming had om dit te doen, in een flagrante daad van seriële diefstal."
